Hormonen en voeding

Vanuit een holistische kijk op het herstellen van hormonale disbalans wordt de focus vooral gelegd op het in evenwicht brengen van voeding, stressreductie en leefstijl. Hormonen spelen een cruciale rol in veel lichaamsprocessen. Zonder hormonen zouden we niet kunnen leven. Wanneer hormonen in juiste balans zijn zul je haast niks van ze merken. Totdat ze uit balans raken waardoor processen niet goed gaan. Hormonale disbalansen kunnen leiden tot klachten zoals vermoeidheid, gewichtstoename, stemmingswisselingen en zelfs chronische aandoeningen zoals endometriose. Voeding is in mijn optiek de basis als het gaat om hormonen in balans te brengen. De synergie tussen hormonen en voeding is de sleutel tot een beter welzijn.

Het effect van voeding op hormonen

Voeding met veel suiker en bewerkte stoffen, zoals geraffineerde koolhydraten en industriële (trans) vetten, kan het lichaam ernstige schade toebrengen. Deze voedingsmiddelen verhogen ontstekingen, verstoren de bloedsuikerspiegel en belasten organen zoals de lever, die essentieel is voor het reguleren van hormonen. Bij hormonale schommelingen en oestrogeendominantie is het verstandig om hier alert op te zijn. Om endometriose of bijvoorbeeld PMS te herstellen wil je oestrogeen dominantie beperken. Bewerkte voedingsmiddelen verhogen daarnaast stress in het lichaam, wat de aanmaak van cortisol stimuleert en de balans van hormonen zoals progesteron en oestrogeen verstoort.

Een hoog stressniveau kan je darmflora flink in de war brengen. Je darmen zitten vol met goede bacteriën, maar als die balans verstoord raakt, wordt het lastiger om belangrijke voedingsstoffen op te nemen. En dat merk je aan je gezondheid! Een veelvoorkomend gevolg hiervan is een overgroei van Candida, een gist die normaal gesproken geen kwaad kan, maar door stress en ongezonde voeding de boel flink kan verstoren. Dit kan leiden tot vervelende klachten zoals spijsverteringsproblemen, vermoeidheid en een hormonale disbalans.

Hormonale disbalans oplossen: 3 stappen

Om hormonale disbalans aan te pakken, is het essentieel om je voedingspatroon grondig onder de loep te nemen. Hier zijn enkele stappen die je kunt nemen:

1. Eliminatie van schadelijke voedingsmiddelen:
   • Vermijd bewerkte voedingsmiddelen, suiker, geraffineerde koolhydraten en transvetten. Deze veroorzaken ontstekingen en verstoren de hormoonhuishouding.
     
   • Beperk cafeïne en alcohol, aangezien deze de lever kunnen belasten en de aanmaak van cortisol kunnen verhogen.
     
2. Voeding toevoegen die de hormoonproductie ondersteunt:
   • Gezonde vetten: Omega-3-vetzuren, zoals die in vette vis, lijnzaad en walnoten, zijn belangrijk voor de productie van hormonen. Kokosolie, avocado en olijfolie zijn ook goede vetbronnen.
   • Vezels: Groenten en fruit helpen bij het reguleren van oestrogeen door overmatige hoeveelheden uit het lichaam te verwijderen.
   • Kruisbloemige groenten: Broccoli, spruitjes en bloemkool bevatten stoffen die helpen bij het afbreken van overtollig oestrogeen.
     
3. Leverondersteunende voeding: De lever is een van de belangrijkste organen als het gaat om de hormonale balans. Ze ontgift het lichaam en speelt een belangrijke rol in het afbreken van hormonen zoals oestrogeen. Voedingsmiddelen die de lever ondersteunen zijn onder andere:
   • Kruisbloemige groenten (zoals broccoli, boerenkool, spruitjes)
   • Kurkuma, een krachtige ontstekingsremmer
   • Bieten en citrusvruchten, die de lever helpen bij het ontgiften.
     
4. Voeding toevoegen die ontstekingsremmend zijn: Je kunt je hormonen ondersteunen en ontstekingsgerelateerde gezondheidsproblemen voorkomen. De combinatie van het verminderen van ontstekingsbevorderende voeding en het opnemen van ontstekingsremmende voedingsmiddelen helpt het lichaam om op natuurlijke wijze weer in balans te komen. Lees hier meer over in mijn blog ‘Ontstekingsremmende voeding voor hormonale balans’.

Progesteron verhogen met voeding

Een tekort aan progesteron kan leiden tot symptomen zoals PMS, onregelmatige menstruatiecycli en stemmingswisselingen. Om de aanmaak van progesteron op natuurlijke wijze te ondersteunen, kun je de volgende voedingsmiddelen opnemen:

• Zinkrijke voedingsmiddelen: Zink helpt bij de aanmaak van progesteron. Voedingsmiddelen zoals pompoenpitten, rundvlees en kikkererwten zijn goede bronnen.
• Magnesium: Magnesium is betrokken bij de regulering van progesteron. Voedingsmiddelen zoals donkere bladgroenten, noten, en zaden zijn rijk aan magnesium.
• Vitamine C: Deze vitamine ondersteunt de bijnieren en helpt bij de productie van progesteron. Citrusvruchten, paprika en broccoli zijn goede bronnen van vitamine C.

Fyto oestrogeen en xeno-oestrogeen

• Fyto-oestrogenen zijn plantaardige stoffen die zwak oestrogeenachtige effecten kunnen hebben in het lichaam. Deze komen voor in bijvoorbeeld lijnzaad, soja en peulvruchten. Ze kunnen helpen bij het balanceren van oestrogeenniveaus door zich aan oestrogeenreceptoren te binden en overtollig oestrogeen uit het lichaam te verwijderen.
• Xeno-oestrogenen daarentegen zijn kunstmatige oestrogenen die we vaak tegenkomen in kunststoffen, bestrijdingsmiddelen en verzorgingsproducten. Deze stoffen kunnen de hormoonbalans ernstig verstoren. Het is belangrijk om blootstelling aan xeno-oestrogenen te verminderen door te kiezen voor biologische producten en BPA-vrije verpakkingen.

In mijn blog ‘Fyto-oestrogenen en xeno-oestrogenen: hoe zit dit?’ lees je hier meer over.

Samenvatting van een holistische aanpak

• Voeding: Vermijd bewerkte voedingsmiddelen en kies voor een voeding rijk aan gezonde vetten, vezels, en leverondersteunende voeding.
• Stressbeheersing: Verminder stress door ontspanningstechnieken zoals yoga, meditatie en voldoende slaap.
• Beweging: Regelmatige, matige lichaamsbeweging helpt bij het reguleren van hormonen.
• Detox en leverondersteuning: Ondersteun de lever in haar ontgiftende functies door de juiste voeding en eventueel suppletie.

Door een holistische benadering, waarin voeding, stressreductie en levensstijl centraal staan, kun je hormonale disbalansen aanpakken en herstellen. Twijfel je over de aanpak? Begrijpelijk, een leefstijlaanpassing is voor iedereen persoonlijk. Een begeleidend traject met een maatwerk oplossing kan je hierbij helpen. Check het hier.