In onze zoektocht naar manieren om de symptomen van endometriose te verlichten, stuiten we vaak op het belang van hormonale balans, vooral oestrogeendominantie. Dit betekent dat oestrogeen domineert over progesteron, wat zorgwekkend kan zijn voor mensen met endometriose. Het eerste instinct is misschien om oestrogeen te vermijden. Maar hoe zit dat met de vele gezonde voedingsmiddelen die juist vol zitten met fyto-oestrogenen?
Fyto-oestrogenen, natuurlijke oestrogenen, zijn vaak te vinden in ons dieet, maar niet alle fyto-oestrogenen hebben hetzelfde effect. Een gematigde, gevarieerde inname van voedingsmiddelen die fyto-oestrogenen bevatten, is meestal geen probleem. Echter, spant lijnzaad de kroon en zit deze bomvol natuurlijke oestrogenen, nog meer dan soja, en wordt daarom vaak op de ‘kijk uit’-lijst gezet. Lijnzaad bevat zelfs nog meer fyto-oestrogenen dan soja en wordt daarom vaak beperkt of vermeden door vrouwen die ‘endometriose’ hebben. Hoewel deze voedingsmiddelen hun voordelen hebben, zoals het bevorderen van de stoelgang of het leveren van omega-3-vetzuren, is het raadzaam om voorzichtig te zijn met de inname wanneer je te maken hebt met endometriose. Het dagelijks consumeren van grote hoeveelheden van deze voedingsmiddelen kan onnatuurlijk zijn en mogelijk de hormonale disbalans verergeren.
Enkele natuurgeneeskundigen zetten fyto-oestrogenen in de spotlight als versterking in de strijd tegen endometriose. Waarom? Fyto-oestrogenen zouden de negatieve impact van xeno-oestrogenen, chemische stoorzenders met een oestrogene werking, kunnen neutraliseren. Deze benadering suggereert dat natuurlijke oestrogenen een handje helpen bij het opruimen van die ongewenste chemische oestrogenen. Maar, zodra we duiken in de wereld van endometriose en voeding, blijkt dat de meningen van specialisten hierover verdeeld zijn. Kortom, er is nog veel te weinig voor onderzocht.
Wat we wel weten is dat oestrogeen, in welke vorm dan ook, de brandstof is voor endometriose. Het advies? Voorzichtigheid geboden bij het toevoegen van extra oestrogenen aan je systeem, ook al komen ze uit Moeder Natuur’s keuken. De sleutel tot hormonen in balans ligt eerder in het ondersteunen van een gezonde spijsvertering en een efficiënte leverontgifting, waardoor je hormoonbalans op een natuurlijke manier wordt hersteld.
Xeno-oestrogenen zijn synthetische stoffen uit de omgeving (zoals plastics, pesticiden en cosmetica) die oestrogeen nabootsen. Ze kunnen de natuurlijke hormoonhuishouding verstoren door zich te binden aan oestrogeenreceptoren. Een onderzoek, gepubliceerd in 2024, toont aan dat er een relatie is tussen persistente organische verontreinigende stoffen (POP’s) en endometriose. Vrouwen met endometriose vertoonden een uniek metabolisch profiel, met verhoogde lactaat-, keton- en aminozuurniveaus, en verlaagde waarden van galzuren, fosfatidylcholines, cortisol en hippuurzuur. De resultaten toonden aan dat vrouwen met diepe endometriose duidelijke metabole veranderingen ondergingen, mogelijk veroorzaakt door blootstelling aan POP’s. Verder onderzoek is nodig.
In plaats van je lichaam te overladen met fyto-oestrogenen, kun je beter focussen op een gezond en gevarieerd eetpatroon dat de natuurlijke balans van je lichaam ondersteunt. In mijn blog ‘Oestrogeendominantie: wat te doen bij teveel oestrogeen?‘ lees je meer over de remedie tot oestrogeenverlaging. Daarnaast is variatie in je voeding, met name bij de inname van zaden, cruciaal. Het doel is om een evenwicht te vinden dat je lichaam helpt zonder de hormonale disbalans verder te verergeren. Door je bewust te zijn van wat je eet en door te kiezen voor voedingsmiddelen die je lichaam ondersteunen in plaats van belasten, kun je een grote stap zetten richting het verbeteren van je welzijn, ondanks endometriose. Een andere blog die je hierbij kunt helpen is ‘Hormonen en voeding‘.